Hijyen Eğitimi İle Portör Muayenesi

Hijyen eğitimi ile portör muayenesinin birbirine alternatif değil...

Türkiye’de 2011’deki düzenlemeyle birlikte, Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nda “çalışanların hijyen konusunda eğitim alması ve bulaşıcı hastalığı olanların çalıştırılmaması” şartı getirilerek DSÖ ve AB yaklaşımı benimsenmiştir​

Yeni yaklaşımda, işverenlere de sorumluluklar düşmektedir: İşverenler, çalışanlarının hijyen eğitimini almasını sağlamak, işyerinde hijyenik çalışma koşullarını temin etmek ve çalışanlardan herhangi biri bulaşıcı bir hastalığa yakalanırsa iyileşene dek çalıştırmamakla yükümlüdür​

Eğitim almış çalışanların da kendi sağlık durumlarını izlemeleri, herhangi bir bulaşıcı hastalık belirtisi gösterdiklerinde bunu derhal işverene bildirmeleri beklenmektedir​

Bu sayede, portör muayenesinin formalite icabı yapılmasındansa, her bir çalışan ve işverenin aktif sorumluluk aldığı proaktif bir sistem amaçlanmıştır​

Günümüzde yasal olarak portör muayenesi yaptırma zorunluluğu kalkmış olsa da, taşıyıcıların halk sağlığı açısından önemi devam etmektedir. Halk sağlığı uzmanları, hijyen eğitimi nin çok önemli ve olumlu bir adım olmakla birlikte, periyodik sağlık kontrollerinin tamamen terk edilmemesi gerektiğine dikkat çekmiştir. Örneğin, 2013’te Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER) tarafından yapılan bir değerlendirmede, hijyen eğitimi ile portör muayenesi nin birbirine alternatif değil, birbirini tamamlayıcı uygulamalar olması gerektiği vurgulanmıştır​

Bu görüşe göre, belli aralıklarla yapılacak etkili ve ücretsiz portör taramaları ile hijyen eğitiminin bir arada yürütülmesi hem çalışanların sağlıklı kalması hem de hizmetin güvenilirliği açısından ideal olacaktır​.

Özellikle gıda sektöründeki bazı büyük firmalar, yasal zorunluluk olmasa da çalışanlarına periyodik dışkı testi, portör taraması gibi kontrolleri şirket politikası gereği uygulamaya devam edebilmektedir.

Portör muayenesi geçmişte gıda ve hizmet sektörlerinde bulaşıcı hastalıkların yayılmasını önlemek için vazgeçilmez bir uygulama olarak görülmüştür. Yasal düzenlemelerde yapılan değişikliklerle birlikte, günümüzde bu yaklaşım yerini hijyen eğitimine ve kişisel sorumluluğa bırakmıştır.

Ancak, portör muayenesinin altında yatan temel amaç – toplum sağlığını korumak, salgınları önlemek ve güvenli hizmet sunumunu sağlamak – değişmemiştir. Bu amaç, artık büyük ölçüde eğitim ve farkındalık çalışmalarıyla gerçekleştirilmeye çalışılmaktadır. İşletmelerin ve çalışanların hijyen konusunda bilinçli ve duyarlı olmaları, kendi sağlık durumlarını yakından takip etmeleri, gerekli durumlarda sağlık kontrollerine başvurmaları, toplum sağlığının korunmasında kritik rol oynamaya devam etmektedir. Bu kapsamda, portör muayenesinin tarihsel önemi, günümüzde de hijyen uygulamaları ve işçi sağlığı gözetimi şeklinde yaşatılmaktadır.